در این مقاله قصد داریم شما را با گوگل بات و قابلیت این برنامه در ایندکس و بررسی صفحات و محتوای سایتهای مختلف آشنا کنیم. بررسی کارکرد گوگل بات میتواند در بهبود فضای سئو و رتبه بندی مناسب سایت تاثیرات مفیدی داشته باشد.
گوگل بات (Googlebot) چیست؟
برخلاف تصور بسیاری از افراد که گوگل بات را یک ربات سخت افزاری می دانند، این ربات برنامه ای نرم افزاری است که به واسطه جستوجوگر گوگل با هدف ارزیابی، مقایسه و رده بندی سایتهای مختلف ارائه شده است. در آغاز مسیر آشنایی با سازوکار سئو و تاثیرات آن، برنامهها و فضاهای مختلفی مانند گوگل بات وجود دارند که باید با آنها آشنا شوید و آنها را مورد شناخت و بررسی قرار دهید. گوگل بات اسم خزنده وب گوگل است که نامهایی مانند خزنده و عنکبوت گوگل را نیز به آن اطلاق میکنند. به عبارت دیگر گوگل بات را میتوان یک ربات نرم افزاری دانست که به جستوجوی وب و تمام لینکهایی که در یک پیج از وب وجو دارد میپردازد.
وظیفه نرم افزار Googlebot این است که جریان آپ دیتها و سلسله تغییراتی که در سایت ایجاد شده است را دنبال کرده و تعیین کند که کدام سایتها در کدام ردهها قرار بگیرند. در پیکره مرورگر گوگل، گوگل بات نقش مغز را دارد و میتواند دادههای مربوط به وب را در خود ذخیره کند. لازم به ذکر است که جستوجوگرهایی بجز گوگل نیز نرم افزارهایی که سازوکارشان مشابه گوگل بات است را طراحی کرده اند.
انواع گوگل بات
- نوع اول (Googlebot Desktop): به بررسی پیجهای سایت در نسخه دسکتاپ می پرازد.
- نوع دوم (Googlebot Smartphone): خزنده نسخه موبایل وب سایت محسوب می شود.
به این ترتیب تمامی سایت های موجود در فضای وب به واسطه این دو نوع گوگل بات بررسی میشوند. البته باید توجه داشت که کنترل هر دو نوع این رباتها به واسطه robots.txt به شکل یکسان صورت میگیرد و ایجاد دستورات مجزا برای هر یک از این خزندهها در فایل robots.txt امکان پذیر نمیباشد. نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه داشت این است که اولویت مرورگر گوگل برای ایجاد رده بندی سایتهای مختلف، ایجاد بهبود و به کارگیری شیوههای سئو در نسخه موبایل آنها است که بررسی آن از وظایف نرم افزار موبایل گوگل بات به حساب می آید.
کنترل گوگل بات با فایل robots.txt چگونه انجام میشود؟
Robots.txt فایلی است که میتوانید با استفاده از قابلیتهای آن گوگل بات را کنترل کرده و به این خزنده برای بررسی یا عدم بررسی صفحات دلخواه دستور دهید. حتی اگر سایت شما در کنسول جستوجوی گوگل به ثبت نرسیده باشد باز هم گوگل بات برای بررسی صفحات و محتوای سایت شما به سراغ سایتتان خواهد آمد. (البته این اتفاق زمانی میافتد که دسترسی گوگل بات از طریق robots.txt یا بخش تنظیمات وردپرس مسدود نشده باشد)
تنظیمات robots.txt کنترل دسترسی یا عدم دسترسی ربات گوگل به تمام قسمتهای سایت یا بخشهای مشخصی از آن را امکان پذیر میکند اما به واسطه بهینه سازی و بهبود شرایط سئو می توانید ترتیبی را اتخاذ کنید که روند ایندکس کردن سایت توسط گوگل بات با سرعت بیشتری به انجام برسد.
نحوه کارکرد گوگل بات
گوگل بات میتواند در طول روز یا طی یک هفته چندین بار به یک سایت مراجعه کند. البته باید توجه داشت که میزان فعالیت سایت و تولید محتوا، با تمایل گوگل بات برای بررسی یک سایت ارتباط مستقیم دارد و هرچه میزان این فعالیتها بیشتر باشد، بررسی سایت توسط این نرم افزار نیز به همین نسبت افزایش خواهد یافت. گسترش الگوهایی که گوگل برای رتبهبندی سایتها مورد استفاده قرار میدهد، تغییرات سایتها را در کمترین زمان رویت و بررسی مینماید. نقشه سایت و لینکهای داخلی کمک زیادی به بررسی صفحات توسط گوگل بات میکنند. به این ترتیب Googlebot هنگام مواجهه با محتواهای جدید آنها را ایندکس کرده و چنانچه پیجهای قدیمی بروزرسانی شده باشند، این تغییرات در شیوه نمایش سایت به هنگام ارائه نتایج و تعیین رتبه صفحه لحاظ میشوند.
اهمیت گوگل بات
از آنجایی که در میان موتورهای جستوجوی مختلف، مرورگر گوگل از اهمیت بیشتری برخوردار است و کاربران اقبال بیشتری به استفاده از این فضا نشان میدهند، سایتهای مختلف در سراسر جهان تمایل دارند رتبه سایت خود را در این مرورگر افزایش داده و به جایگاهی مناسب دست یابند؛ لذا از تکنیکهای سئو در جهت ارتقای رتبه سایت در گوگل استفاده میشود. اهمیت گوگل بات در واقع زمانی مشخص میشود که میتواند شرایط سایت شما در زمینههای مختلف مانند بروزرسانیها، شیوه سئو سایت و کیفیت محتواهای مختلف را بررسی نموده و به گوگل گزارش کند.
نقش سئو در بهبود ارتباط سایت و گوگل بات چیست؟
ابتدا باید از قابل رویت بودن سایت خود توسط مرورگرها مطمئن شوید. این کار به راحتی با استفاده از تنظیمات قسمت داشبورد وردپرس امکان پذیر است.
نکته دیگر اینکه بهتر است به ایجاد نقشه xml سایت بپردازید. این نقشه فهرستی از تمامی صفحات سایت و داده های کلیدی آن را شامل میشود که این اطلاعات برای گوگل بات قابل فهم است. به بیان دیگر نقشه سایت نقش راهنمای خزنده گوگل برای پیشروی در صفحات مختلف سایت و بررسی آنها را دارد.
با استمرار در تولید و ارائه محتوای سایت میتوانید بهترین فضا را برای بازدید و بررسی گوگل بات از سایت خود فراهم کنید؛ درواقع باید بدانید که انتشار محتوا و ایجاد صفحات بیشتر در بازههای زمانی مشخص میتواند روابط مسالمتآمیزتری میان سایت و ربات خزنده گوگل ایجاد کند.
بهتر است لینک nofollow را برای لینک دهی به سایر پیجهای وب سایت خود کمتر مورد استفاده قرار دهید؛ چراکه این لینک دستور عدم نیاز به بررسی لینک تعیین شده را برای ربات گوگل صادر میکند.
استفاده از کنسول جستوجوی گوگل نیز راه مناسبی برای بهبود روابط گوگل بات و سایت به شمار میآید. به این ترتیب به چندین ابزار گوناگون جهت مدیریت شیوه بررسی و ایندکس اصولی سایت در گوگل دسترسی خواهید داشت. به عنوان مثال میتوان به مدیریت فایل robots.txt پرداخت، تعدادی از صفحات مورد نظر را از فهرست نتایج حذف نمود، به ثبت نقشه سایت پرداخت و ایرادات و خطاهای مختلف را مشاهده و ارزیابی کرد. تمامی موارد عنوان شده را میتوان به نحوه تعامل و ارتباط سایت با نرم افزار خزنده گوگل مربوط دانست.